Αρουραίοι - Ποντίκια
Μυοκτονία
Τα τρωκτικά θεωρούνται από τα πλέον οργανωμένα και επιτυχημένα θηλαστικά στο ζωικό βασίλειο. Ζώα πολύ ζημιογόνα αλλά και επικίνδυνα για την υγεία του ανθρώπου.
Συμβιώνουν με τον άνθρωπο και εκτός από τις ζημιές που προξενούν, μεταδίδουν ασθένειες πολύ σοβαρές για τη Δημοσία Υγεία, όπως Λεπτοσπείρωση, Σαλμονέλλα, Πανώλη, Αιμορραγικό πυρετό με νεφρικό σύνδρομο, Τουλαραιμία, Λεμφοκυτταρική χωριομηνιγγίτιδα, Ηωσινοφυλλική μηνιγγίτιδα κ.α.
Τα πιο συχνά απαντώμενα στην Ελλάδα είναι :
το μαύρο ποντίκι – αρουραίος στέγης (Rattus rattus)
το καφέ ποντίκι – Νορβηγικός αρουραίος (Rattus norvegicus)
το οικιακό ποντίκι (Mus musculus)
Οι ενδείξεις για την ύπαρξη προβλήματος είναι ο εντοπισμός και η εύρεση:
- περιττωμάτων
- κατεστραμμένων υλικών
- ζημιών σε κτήρια
- κομματιασμένων υλικών για κτίσιμο φωλιάς (χαρτόνια, πλαστικά, μονωτικά υλικά και άλλα.)
Μορφολογία - Βιολογία
Οι αρουραίοι και τα ποντίκια δραστηριοποιούνται συνήθως, μισή με μια ώρα μετά το σούρουπο αφού το περιβάλλον έχει γίνει ήσυχο. Όταν δεν ενοχλούνται ψάχνουν για τροφή οποιαδήποτε στιγμή στην διάρκεια της μέρας ή της νύχτας. Έχουν χαμηλή όραση και αχρωματοψία αλλά η αίσθηση της οσμής, της γεύσης, της ακοής και της αφής είναι εξαιρετικά αναπτυγμένη..
Το οδοντικό τους σύστημα δεν έχει κυνόδοντες, αλλά διαθέτουν ένα ζεύγος κοπτήρων στο μπροστινό μέρος των σαγονιών τους. Οι κοπτήρες αυτοί αναπτύσσονται ασταμάτητα, αλλά και φθείρονται συνεχώς. Αν η φθορά σταματήσει, οι κοπτήρες θα βγουν από το στόμα, θα τρυπήσουν τον ουρανίσκο και θα τραυματίσουν το πρόσωπο του ζώου. Για να φθείρονται τα δόντια όσο πρέπει, τα τρωκτικά ροκανίζουν συνέχεια όχι μόνο την τροφή τους, αλλά και όλες τις ζωικές, φυτικές και ανόργανες ύλες.
O οικιακός ποντικός (Mus musculus) δεν θα πρέπει να συγχέεται με τον μικρό αρουραίο (Rattus rattus). Το κεφάλι και τα πόδια του ποντικού είναι σε αναλογία με το σώμα του. Τα ποντίκια έχουν εξαιρετικές αναπαραγωγικές ιδιότητες. Όταν είναι σε ηλικία 5- 6 έβδομάδων αρχίζει η αναπαραγωγική τους περίοδος και μεταφέρουν τα έμβρυά τους για 18 έως 21 ημέρες. Αν η θηλυκιά αποβάλει μπορεί να ξαναμείνει έγκυος μέσα σε 48 ώρες. Ο μέσος όρος των νεογνών είναι περίπου 6. Γενετικοί παράγοντες, η εύρεση τροφής και η θερμοκρασία μπορεί να επηρεάσουν αυτό το νούμερο. Το θηλυκό θηλάζει τα νεογνά για περίπου 4 εβδομάδες και μπορεί να μείνει έγκυος κατά την διάρκεια αυτή. Για τους λόγους αυτούς και σε ευνοϊκές συνθήκες μπορεί να παράγει μικρά κάθε 40 με 50 ημέρες. Κάτω από ιδανικές συνθήκες (οι οποίες βρίσκονται εσωτερικά ) τα ποντίκια μπορούν να αναπαραχθούν όλο το χρόνο. Τα νεογέννητα ποντίκια είναι εξαιρετικά μικρά, τυφλά, ροζ και γυμνά. Μετά από τρεις εβδομάδες περίπου είναι πλήρως καλυμμένα με τρίχωμα, κάνουν μικρές διαδρομές από τις φωλιές τους και τρέφονται με στερεά τροφή. Τα ποντίκια ζουν συνήθως 15 – 18 μήνες.
Ο Νορβηγικός αρουραίος (Rattus norvegicus) είναι ο πιο συνηθισμένος των αρουραίων και συναντάται παντού. Ο αρουραίος της οροφής συνήθως βρίσκεται στα λιμάνια και είναι επίσης ένας οικιακός αρουραίος. Τα αρσενικά είναι ικανά για ζευγάρωμα κάθε στιγμή αλλά τα θηλυκά ανταποκρίνονται μόνο στην διάρκεια των ζεστών περιόδων οι οποίες μπορεί να επεκταθούν και 9 μήνες. Ο αριθμός των νεογνών σε μια γέννα ποικίλει από 6 – 22, ο μέσος όρος σε μια γέννα θηλυκού είναι 6 – 8.Μπορούν να κάνουν μέσα σ’ ένα χρόνο από 3 εως12 γέννες, με, μέσο όρο 3 έως 6 την χρονιά. Τα νεογέννητα είναι εξαρτώμενα από την μητέρα τους σε τροφή για περίπου 3 εβδομάδες και μετά τρέφονται με στερεή τροφή. Ο χρόνος ζωής τους σ’ ένα πληθυσμό είναι περίπου 6 μήνες.
Που τα συναντούμε
Ένα από τα πιο αγαπημένα μέρη φωλιάσματος για τους αρουραίους είναι κάτω από το έδαφος, στα πατώματα των κτιρίων, και άλλες κλειστές περιοχές των κτιρίων, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν καταφύγιο αν μπορέσουν να εισέλθουν σε αυτά. Φωλιές συχνά βρίσκονται σε σωρούς από σκουπίδια και εμπορεύματα, που έχουν αποθηκευτεί πάνω από μήνα χωρίς να μετακινηθούν. Στις κατοικημένες περιοχές ζουν εξωτερικά σε αυλές, γκαράζ, πέτρες και σε υπόνομους. Σκάβουν στο έδαφος με τα μπροστά πόδια και πετούνε το χώμα με τα πίσω, μπορούν επίσης να τρέχουν με μεγάλη ταχύτητα, να πηδούν, να σκαρφαλώνουν και να κολυμπούν περίφημα.
Ασθένειες που μεταφέρουν τα τρωκτικά
Μερικές ασθένειες που συνδέονται με τα τρωκτικά είναι: η Πανώλη, ο Τυφοειδής πυρετός, η Τραχινέλλωση, η Σαλμωνέλλωση και η Λεπτοσπείρωση
Κρίσιμα Σημεία Ελέγχου
Τα συνήθη σημεία που αποτελούν εστίες συγκέντρωσης πληθυσμών τρωκτικών είναι οι αποθήκες πρώτων υλών, οι ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις, οι χώροι συγκέντρωσης απορριμμάτων καθώς και οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
Εφαρμογή μυοκτονίας
Οι πληθυσμοί των τρωκτικών αυξάνονται πολύ γρήγορα και συνεπώς, η έγκαιρη δράση είναι ουσιαστική. Είναι καλύτερο να ξεκινήσει η μυοκτονία όταν οι πληθυσμοί είναι ακόμα μικροί. Μια επιτυχημένη και αποτελεσματική στρατηγική ελέγχου των τρωκτικών περιλαμβάνει συνήθως μέτρα προστασίας από τρωκτικά (αποκλεισμό), μείωση του πληθυσμού τους (παγίδευση, δόλωση) και απολύμανση.
Επιθεώρηση
Η Υγειονομική Κρήτης αναλαμβάνει υπεύθυνα τη διαχείριση χώρων κι εγκαταστάσεων που έχουν παρουσία τρωκτικών και η μέθοδος που εφαρμόζει εξασφαλίζει τα ταχύτερα δυνατά αποτελέσματα. Αναγνωρίζει ότι ο κάθε χώρος είναι μοναδικός και το επαγγελματικό, εκπαιδευμένο προσωπικό διεξάγει λεπτομερή επιθεώρηση του χώρου, εντοπίζοντας τυχόν σημάδια δραστηριότητας τρωκτικών και πιθανών σημείων εισόδου, αφιερώνοντας χρόνο για να κατανοήσει τις ατομικές του ανάγκες. Στο τέλος της επιθεώρησης, το προσωπικό έχει αναπτύξει ένα προσαρμοσμένο σχέδιο για να αντιμετωπίσει το συγκεκριμένο πρόβλημα των τρωκτικών.
Προστασία των τρωκτικών στο σπίτι σας ή στην επιχείρησή σας
Δε χρειάζεται μεγάλο άνοιγμα για να μπορέσει να εισέλθει ένα τρωκτικό στο χώρο σας. Τα τρωκτικά είναι ικανά να συμπιέζουν το σώμα τους και να περνούν μέσα από τρύπες που φαίνονται πολύ μικρές στο ανθρώπινο μάτι. Συγκεκριμένα, για ένα ποντίκι, το μέγεθος ενός μόλις κέρματος είναι αρκετό, ενώ για έναν αρουραίο το άνοιγμα μισού εκατοστού, επαρκεί. Η πιο επιτυχημένη και μόνιμη λύση για αποτροπή της εισόδου τους, είναι να περιοριστούν τα σημεία όπου θα μπορούσαν να βρουν καταφύγιο και να σφραγιστούν οι πιθανές είσοδοι τρωκτικών.
Η Υγειονομική Κρήτης, ερευνά το χώρο σας για οποιαδήποτε σημεία εισόδου τρωκτικών – όπως για παράδειγμα τρύπες, ρωγμές, ή κενά που είναι μεγαλύτερα από το ένα τέταρτο της ίντσας μέσω των οποίων τα τρωκτικά θα μπορούσαν να εισέλθουν, αλλά και τυχών ίχνη τους (π.χ. περιττώματα). Με το σφράγισμα των σημείων εισόδου τα τρωκτικά πρέπει να βρουν νέο καταφύγιο, για να κρυφτούν και να χτίσουν τις φωλιές τους και συνεπώς, δε θα μπορέσουν να επιβιώσουν σε μεγάλους αριθμούς. Θα πρέπει επίσης να απομακρυνθούν σωροί ξύλου και να περιοριστεί η υπερβολική ανάπτυξη βλάστησης, διότι περιοχές όπως αυτές μπορούν να αποτελέσουν εστίες τρωκτικών.
Παγίδευση
Όταν υπάρχει προσβολή από τρωκτικά, είναι απαραίτητη η μείωση του πληθυσμού, μέσω της παγίδευσης τους όταν βρίσκονται εσωτερικά, και μέσω της δολώσεώς τους όταν βρίσκονται εξωτερικά. Η τοποθέτηση της παγίδας στο σωστό σημείο αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα για τη συνολική επιτυχία. Οι αρουραίοι είναι πολύ επιφυλακτικοί σε οποιοδήποτε νέο αντικείμενο που παρουσιάζεται στο περιβάλλον τους και αποφεύγουν μία πρόσφατα τοποθετημένη παγίδα. Συνεπώς, η συνολική διαδικασία μπορεί να διαρκέσει λίγες ημέρες ή έως μερικές εβδομάδες.
Στο διάστημα αυτό οι τεχνικοί ελέγχουν συστηματικά, τις παγίδες, αφαιρούν τα τρωκτικά που παγιδεύονται και τα απορρίπτουν με τις σωστές διαδικασίες. Επιπλέον, τα τρωκτικοκτόνα δολώματα που χρησιμοποιούνται στις εφαρμογές τοποθετούνται πάντα σε εξωτερικούς χώρους μέσα σε δολωματικούς σταθμούς που ανοίγουν με κλειδί. Τα μυοκτόνα δολώματα σήμερα είναι αντιπηκτικά αίματος και μία πολύ μικρή ποσότητά τους αρκεί για να προκληθεί η θανάτωσή των τρωκτικών σε διάστημα μερικών ημερών από την κατανάλωση. Το διάστημα αυτό είναι απαραίτητο προκειμένου να μην υπάρξει υποψία στα υπόλοιπα τρωκτικά ότι πρόκειται για δηλητήριο η συγκεκριμένη τροφή και δεν καταναλωθεί. Τα τρωκτικά στις περισσότερες περιπτώσεις, πεθαίνουν στη φωλιά τους και στις υπόλοιπες περιπτώσεις δεν εκπέμπουν δυσάρεστες οσμές λόγω μουμιοποίησής τους.
Υγιεινή του Χώρου, Μέτρα προστασίας
Ο πιο αποτελεσματικός έλεγχος των τρωκτικών ξεκινά με την πρόληψη. Οι κάδοι απορριμμάτων πρέπει να κλείνουν καλά και οι συνθήκες υγιεινής πρέπει να τηρούνται άψογα. Τα τρωκτικά μπορούν να επιβιώσουν σε πολύ μικρές περιοχές και με περιορισμένες ποσότητες τροφίμων. Επομένως, εκτός από την καθαριότητα του χώρου εξίσου σημαντικό για τα τρόφιμα που φυλάσσονται είναι να παραμένουν ερμητικά σφραγισμένα σε μεταλλικά ή γυάλινα δοχεία. Τόσο τα τρόφιμα όσο και οι ζωοτροφές- τροφές για κατοικίδια ζώα, αποτελούν στόχο για τα τρωκτικά. Επιπλέον, τα χαρτοκιβώτια αποτελούν πόλο έλξης για τα τρωκτικά, καθώς τα ροκανίζουν και τα τοποθετούν στις φωλιές τους. Το προσωπικό της Υγειονομικής Κρήτης παρέχει λεπτομερείς αναφορές για την αφαίρεση αντικειμένων που προσελκύουν τα τρωκτικά.
Έλεγχος παρασίτων
Οι ψύλλοι και τα ακάρεα παρασιτούν σε τρωκτικά. Η Υγειονομική Κρήτης παρέχει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ελέγχου των παρασίτων, για την εξάλειψη των οργανισμών αυτών.
Μακροπρόθεσμη παρακολούθηση
Ένα συνεχές πρόγραμμα παρακολούθησης διασφαλίζει μακροπρόθεσμη προστασία και επαρκή έλεγχο των πληθυσμών τρωκτικών. Η τακτική παρακολούθηση του χώρου και οι κατάλληλες αναπροσαρμογές διασφαλίζουν επαρκή πρόληψη. Επιπλέον, το προσωπικό μας σας παρέχει συμβουλές και σας εκπαιδεύει για να αποφύγετε μελλοντική προσβολή από τρωκτικά. Στόχος μας είναι να επιτευχθεί ένα χώρος χωρίς τρωκτικά και να προσφέρουμε 100% ικανοποίηση του πελατολογίου μας.
Αποκατάσταση & Απολύμανση
Ακόμη και όταν τα τρωκτικά και οι παρασιτικοί οργανισμοί σε αυτά έχουν εξαλειφθεί, μπορεί να χρειαστεί απολύμανση του χώρου, καθώς είναι πιθανό να υπάρξει μόλυνση από τα περιττώματα και τα ούρα των τρωκτικών. Η Υγειονομική Κρήτης διενεργεί εφαρμογές απολύμανσης με τη μέθοδο του νεφελοψεκασμού, σε όλες τις προσβεβλημένες επιφάνειες προκειμένου να αδρανοποιήσει τους παθογόνους μικροοργανισμούς και να εξαλείψει τις ασθένειες που σχετίζονται με τα παραπροϊόντα των τρωκτικών.
Περιττώματα αρουραίων και οικιακού ποντικού